काठमाडौं—अष्ट्रेलियामा क्याम युथ एशोसिएसन छ । जसले खेलकूद प्रतियोगितादेखि नेपाली विद्यार्थीहरुलाई जोड्ने अवसर प्रदान गरिरहेको छ । एक्लोपन, काम, थकानलगायतका कारण मानसिक समस्या भोग्नुपर्ने नेपाली विद्यार्थीको नियतिलाई खेलकूदमार्फत बदल्ने योजनामा क्याम युथले काम गरिरहेको छ । 

यही क्याम युथलाई नेतृत्व गरिरहेका छन् गुल्मीका रेसुङ्गा नगरपालिकाका नेपाली युवा मुस्कान पाण्डे । बुवा कृष्णप्रसाद पाण्डे र आमा मीना पाण्डेको सन्तानका रुपमा जन्मिएका उनको बाल्यकाल गुल्मीमै बितेको हो । उनको प्रारम्भिक शिक्षा गाउँकै स्कुलबाट अगाडि बढेको हो । मुस्कानले गुल्मीको तम्घासबाट प्लस टुसम्मको शिक्षा हासिल गरेका हुन् । 

त्यसपछि उनी उच्च शिक्षाका लागि सन् २०१७ मा अष्ट्रेलिया गए । आईटीमा स्नातक गर्न सिड्नी पुगेका उनका लागि सबै कुरा नयाँ थिए । त्यही कारण उनले अष्ट्रेलियाको जीवनशैली, परिवेश र वातावरण बुझ्नलाई धेरै संघर्ष गर्नुपर्‍यो । सुरुको बेला समुन्द्र नदेखेको, ट्रेनमा यात्रा नगरेका मान्छेलाई हुने  उत्सुकता उनमा पनि थियो । 

‘सोचेजस्तो अष्ट्रेलिया छैन । संघर्ष धेरै गर्नुपर्छ,’ युवा व्यवसायी तथा सामाजिक अभियन्ता मुस्कान भन्छन्, ‘हामीले स्कील सिक्दैनौ । बुवाआमाले पनि काममा रोकतोक गर्नुहुन्छ ।’ जसले अष्ट्रेलियामा गएर काम गर्न अप्ठ्यारो परिस्थिती सिर्जना गर्ने उनको मत छ । 

अष्ट्रेलिया गएपछि आम युवाजस्तै मुस्कानले पनि अनेकन संघर्ष गरे । धेरै ठाउँमा काम गरे । ‘कलेज काम, असाइन्मेन्ट, घरबाट लिएको ऋण तिर्नुपर्नेजस्ता कुराहरु ब्यालेन्स गर्नका लागि अप्ठयारो हुन्छ,’ उनी भन्छन् । अष्ट्रेलिया पुगेका ९५ प्रतिशत नेपालीको घरबाट थप सहयोग माग्न नसक्ने, ऋण खोजेर पठाउने यथार्थताका कारण सुरुवाती दिनहरु निकै चुनौतीपूर्ण रहने अनुभव उनको छ । 

त्यही कारण उनले सन् २०१९ मा ‘क्याम युथ एशोसिएसन’ स्थापना गरे । अष्ट्रेलिया गएर दुःख गरेका नेपाली विद्यार्थीहरुको सर्कल बनाएर राहत दिने योजनाका साथ या एशोसिएसन स्थापना गरेका हुन् । क्रिकेट र फुटबलजस्ता  खेलकूदमार्फत सुरुवाती समय परिवारबाट हुने विछोड र साथीसंगीको अभावका कारण हुने डिप्रेसन र एन्जाइटीजस्ता समस्याबाट विद्यार्थीलाई मुक्त गर्न सहयोग गर्ने यसको उद्देश्य हो । 

‘नेपालबाट अष्ट्रेलिया आउनेहरुलाई त्यो एक्लोपनको अभाव पूर्ति गर्ने योजनाका साथ क्याम युथ बनाइएको हो । खेल्ने प्लाटफर्मसँगै साथी बनाउने र बोल्ने माध्यमका रुपमा हामीले क्याम युथ बनाएका हौ,’ उनले भने, ‘मानसिक रुपमा अष्ट्रेलियामा नेपाली विद्यार्थीहरुलाई धेरै हानेको छ ।’ त्यसबाहेक अष्ट्रेलियाको परिवेशबारेमा जानकारी गराउनु पनि यसको कार्य हो । 

घरमै मोबाइल चलाएर आउने समस्या हल पनि हुने र मैदानमा शारीरिक स्वास्थ्यलाई फाइदा पुग्ने भएपछि यो अवधारणा बनाएर मुस्कानसहितका साथीहरु काम अगाडि बढाएका हुन् । सुरुमा क्याम युथ मुस्कानसहित चार जना साथीहरुले सुरु गरेका हुन् । क्याम युथका सन् २०१९ देखि सन् २०२१ सम्म त्यति प्रभावकारी रुपमा अगाडि बढ्न सकेन । कोभिडकालमै सन् २०२१ पछि क्याम युथको दायरा र सक्रियता ह्वातै बढ्यो । 

क्याम युथमा पनि अहिले व्यवस्थित टिम छ । क्रिकेट, फुटबलसँगै भजन कीर्तनलगायतका कार्यक्रम आयोजना गर्दै आएको छ । अहिले क्याम युथको आफ्नै टिम क्याम युथ क्रिकेट क्बल, क्याम वेल्थ क्रिकेट क्लब, क्याम युथ फुटबल क्लब छ । अब क्याम डान्स ग्रुप पनि बनाउने योजनामा काम भइरहेको मुस्कानले सुनाए । ‘सुरुमा हामीले क्याम प्रिमियर लिग भनेर क्रिकेट प्रतियोगिता सुरु गर्‍यौं,’ उनी भन्छन्, ‘अष्ट्रेलियामा समरमा क्रिकेट हुन्छ ।विन्टरमा नेपाली कम्युनिटीमा क्रिकेट नै थिएन । समरमा अवसर पाइरहेका छन्, विन्टरमा पनि प्लाटफर्म क्रियट गरौं भनेर विन्टरमा क्याम प्रिमियर लिग सुरु गर्‍यौं ।’ 

सन् २०२२ मा आयोजना भएको पहिलो सिजनमा ९ वटा टिमबाट सुरु भएको क्याम प्रिमियर लिग लाइट बालेर खेलाइएको नेपाली कम्युनिटीको पहिलो क्रिकेट लिग थियो । पुरस्कार राशी पनि ६ हजार थियो । अहिले क्याम प्रिमियर लिगको तेस्रो सिजन सम्पन्न भइसकेको छ । क्याम प्रिमियर लिगमा सहभागितामा पनि संस्करणपिच्छे बढिरहेको छ । पहिलो ९ वटा टिम रहेकामा दोस्रो संस्करणमा १६ वटा र तेस्रो संस्करणमा २९ वटा टिमले दर्ता फर्म भरेकामा २० वटा टिमलाई खेलाइयो । अहिले मुस्कानको अग्रसरतामा बनेको क्याम युथ अष्ट्रेलियाका नेपाली विद्यार्थीको साथी बनेको छ । 

क्याम युथले अहिले नेपाली राष्ट्रिय टिमका केही खेलाडीसँग पनि काम गरिरहेको छ । अष्ट्रेलिया र नेपाली क्रिकेटरहरुलाई जोड्ने सेतुका रुपमा यो लिगलाई प्रयोग गर्ने योजना मुस्कानको छ । ‘अन्तिममा नेपाली समुदाय र नेपाली क्रिकेटलाई नै फाइदा पुग्ने काम गर्ने हो,’ उनले भविष्यको योजना सुनाए । छिमेकी देश भारत, पाकिस्तान र श्रीलंकाको क्रिकेट उच्चस्तरमा छ, त्यहीका ए लेभलका टिमसँग खेल्ने क्रिकेट टिम बनाउने सपना पनि उनले देखेका छन् । त्यसबाहेक नेपाली समुदायलाई अष्ट्रेलियाको क्रिकेट वल्र्डमा चिनाउने उनको योजना छ । अहिले पनि क्यामले क्रिकेट एनएसडब्लू र क्रिकेट अष्ट्रेलियासँग पनि काम गरिरहेको छ । 

क्याम युथसँगै मुस्कानले आफ्नो कन्सल्टेन्सी व्यवसाय पनि अगाडि बढाइरहेका छन् । ब्याचलर इन आईटी सकेपछि खेल्ने क्रममा नै सन् २०२० मा एक जना साथीसँगको कुराकानीपछि कन्सल्टेन्सीमार्फत आफ्नै व्यवसायमा लागेका हुन्—उनी । अष्ट्रेलिया गएदेखि नै सामाजिक काममा सक्रिय उनको आईटीमा कम रुचि गयो । कन्सल्टेन्सीमै लागिरहेका साथीले सँगै मिलेर काम गरौं भन्ने प्रस्ताव राखेपछि मुस्कानले त्यो प्रस्तावलाई स्वीकार गरे । ‘आफूलाई सिक्नुपर्ने पनि थियो,’ उनी सुनाउँछन्, ‘कन्सल्टेन्सीमै स्कील विकास गरे ।’ उनले विकास गरेको ‘परामर्श शैली’ व्यवसाय र सामाजिक सेवा दुवैतर्फ काम लाग्यो । 

कोठार एजुकेशनल सर्विसमार्फत मुस्कान अहिले युवा व्यवसायी बनेका छन् । कोठारमा झण्डै १५ जना जतिको टिम छ । ‘अष्ट्रेलियामा हामी ९ जना छौं,’ उनले भने, ‘नेपालमा ५ जना छौं ।’ प्रबन्ध निर्देशकका रुपमा मुस्कानले कोठारलाई अगाडि बढाइरहेका छन् । सुरुवाती समयमा कोठार अष्ट्रेलियामा मात्रै रहेको कोठार केही समय बुढानिलकण्ठबाट नेपालमामा सञ्चालनमा आयो । अहिले चाबहिल मैजुबहालमा कोठारले कार्यलय स्थापना गरेर काम गरिरहेको छ । आईटी क्षेत्रमा कसरी काम गर्ने भन्ने विषयमा पनि उनले सोचिरहेका छन् ।